Chất béo là gì ? Có mấy loại chất béo ? Vai trò của với sức khỏe thể chất như thế nào ?
Chất béo là một yếu tố không hề thiếu so với khung hình của con người và trong khẩu phần ăn hàng ngày của con người giữ một vai trò quan trọn. Vì vậy hiểu biết về chất béo để sử dụng hài hòa và hợp lý là rất thiết yếu nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe thể chất và tránh cho khung hình gặp những “ rắc rối ” do chất béo mang lại.
Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
1. Chất béo là gì?
Chất béo là một dạng lipid. Chúng gồm có một nhóm những hợp chất hòa tan trong những dung môi hữu cơ và thường không hòa tan trong nước và nhẹ hơn nước. Thuộc nhóm phân phối nguồn năng lượng, cùng với chất bột đường, chất đạm nhưng chất béo cung ứng nguồn nguồn năng lượng đậm đặc nhất, 1 gam chất béo cung ứng khoảng chừng 9 calo nguồn năng lượng, trong khi 1 gam chất đường bột hoặc chất đạm chỉ cung ứng 4 calo.
Chất báo tiếng anh là “fat”
2. Có mấy loại chất béo:
2.1. Chất béo xấu
Chất béo bão hoà
Loại chất béo này thường thấy trong những loại sản phẩm động vật hoang dã phân phối như thịt, trứng hay những loại sản phẩm chế biến từ sữa : Kem, pho mát, sữa uống nguyên kem. Nó cũng tìm thấy từ dừa, cọ và những chế phẩm dầu cây ; bơ, cacao cũng có chất béo này ; kể cả ở thức ăn nhanh như khoai tây chiên, … Cung cấp nhiều nguồn năng lượng từ chất béo này khiến khung hình tăng cholesterol không có hại và tăng rủi ro tiềm ẩn cho những bệnh về tim mạch.
Chất béo chuyển hóa
Chất béo này thường thấy trong những sản phẩm được chất biến sẵn như: Bánh ngọt, bánh quy, đồ đông lạnh, đồ chiên nhiều dầu. Cung cấp nhiều chất béo bão hoà khiến cơ thể tăng cholesterol không có hại lẫn triglycerides.
Thương Hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị : chỉ nên phân phối cho khung hình dưới 7 % tổng calo chất béo bão hoà, dưới 1 % calo chất béo chuyển hóa.
2.2. Chất béo tốt
Chất béo không bão hoà
Loại chất béo này thường thấy trong những loại dầu hạt như : Hạt cải, đậu phộng, ô liu, bơ, … hay trong những loại dầu từ thực vật : Hướng dương, đậu nành, ngô, vừng mè, đậu những loại và ngũ cốc những loại, …
Axit béo omega-3
Axit béo omega-3 có trong những loại món ăn hải sản : Cá thu, cá mòi, cá hồi, … hay trong hạt óc chó, hạt lanh, … Nhiều điều tra và nghiên cứu cho thấy rằng : Nếu dung nạp sửa chữa thay thế chất béo bão hoà bằng axit omega-3 này lượng cholesterol có hại sẽ giảm thiểu tối đa, hơn thế nữa còn giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn mắc những bệnh về tim mạch. Chất béo này rất có lợi, đặc biệt quan trọng nên cung ứng cho trẻ nhỏ.
3. Vai trò của chất béo với sức khỏe như thế nào?
Chất béo là một nguồn nguồn năng lượng tập trung chuyên sâu. Một gam chất béo có 9 calo, tăng hơn gấp đôi lượng calo từ carbohydrate và protein. Bởi vì chất béo có hàm lượng calo cao, bạn cần giới hạn chế độ nhà hàng siêu thị của bạn từ 20-35 % calo từ chất béo. Dựa trên chính sách ăn 1.800 calo, khuyến nghị này có lượng từ 40-70 gram chất béo hàng ngày. Chất béo có vai trò tham gia vào cấu trúc khung hình. Ở người trưởng thành, có khoảng chừng 18-24 % khối lượng khung hình là chất béo. Chất béo là chất thiết yếu, xuất hiện ở màng tế bào và những màng nội quan của tế bào như nhân và ti thể, thế cho nên đóng vai trò quan trọng trong những hoạt động giải trí sống của tế bào. Chất béo cũng có vai trò trong dự trữ nguồn năng lượng, điều hòa hoạt động giải trí, bảo vệ khung hình trước những biến hóa về nhiệt độ …
Các nghiên cứu về dinh dưỡng cơ bản khẳng định chất béo trong khẩu phần ăn của con người có 2 vai trò chính là cung cấp năng lượng và hấp thu vận chuyển các vitamin tan trong dầu mỡ. Đậm độ năng lượng của chất béo cao nhất trong các chất sinh năng lượng. 1 gram chất béo khi đốt cháy trong cơ thể cung cấp 38kj, tương ứng với 9kcal, gấp hơn 2 lần so với chất đạm (Protein) và chất đường bột (Glucid).
Chất béo là dung môi luân chuyển ( carrier ) những vitamin tan trong dầu mỡ ( như vitamin A, D, E và K ). Các vitamin này vào khung hình một hầu hết nhờ vào vào hàm lượng của chất béo trong thực phẩm. Điều đó có nghĩa là khi lượng chất béo trong khẩu phần ăn thấp sẽ dẫn đến giảm hấp thu những vitamin này. Điều này làm cho chất béo trở nên quan trọng hơn vì những vitamin tan trong dầu có vai trò quan trọng so với những tính năng thị giác, năng lực phân phối miễn dịch, tạo máu, tăng trưởng và chống lão hóa, … Trong chế biến thực phẩm, chất béo có vai trò tạo mùi vị thơm ngon, cảm xúc no lâu. Đơn vị cơ bản của chất béo là những acid béo. Về mặt cấu trúc, những acid béo được chia thành hai nhóm là acid béo no và acid béo chưa no. Các loại acid béo no thường gặp gồm acid palmitic, acid stearic, acid caprilic, đa phần nằm trong thành phần những mỡ động vật hoang dã, có giá trị sinh học thấp hơn so với những acid béo chưa no. Các acid béo chưa no thường gặp gồm oleic, elaidic ( 1 nối đôi ), linoleic ( 2 nối đôi ), alpha linolenic ( 3 nối đôi ) hoặc arachidonic ( 4 nối đôi ). Các acid béo chưa no có 2, 3 hoặc nhiều hơn số mạch kép có hoạt tính sinh học mạnh nhất, như acid arachidonic có hoạt tính sinh học cao gấp 2-3 lần acid linoleic. Tuy nhiên, acid linoleic hoàn toàn có thể chuyển thành acid arachidonic, vì thế hàm lượng acid linoleic là tiêu chuẩn quan trọng nhất để nhìn nhận giá trị sinh học của chất béo. Vai trò của những acid béo chưa no rất quan trọng và phong phú, đặc biệt quan trọng là so với những tổ chức triển khai não, tim, gan, những tuyến sinh dục. Hơn nữa, những điều tra và nghiên cứu cũng cho thấy khung hình hoàn toàn có thể chuyển glucid và protein thành những acid béo no, nhưng lại không tổng hợp được những những acid béo chưa no mà chỉ được phân phối qua những thức ăn như linoleic, linolenic và arachidonic. Chất béo đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc tham gia kiến thiết xây dựng cấu trúc của khung hình.
Dự trữ cung cấp năng lượng
Vai trò quan trọng nhất của chất béo là dự trữ và phân phối nguồn năng lượng cho cơ bắp và những hoạt động giải trí sống của khung hình. 1 gam chất chứa đến 9 calo trong khi với cùng khối lượng, protein và carbohydrate đều chỉ có 4 calo. Chất béo đóng vai trò quan trọng trong những hoạt động giải trí sống của tế bào, vì chúng xuất hiện trong màng những tế bào lẫn màng của nội quan những tế bào : ti thể và nhân. Chất béo còn đảm nhiệm vai trò lớn trong việc dự trữ điều tiết nguồn năng lượng và bảo vệ hàng loạt khung hình khỏi những đổi khác nhiệt độ.
Hỗ trợ hấp thụ vitamin
Chất béo là một dạng dung môi tương hỗ luân chuyển và hấp thụ những vitamin của chất béo như vitamin A, E, D, K, … bổ trợ cho khung hình, những loại vitamin này đóng vai trò rất là quan trọng trong khung hình con người như năng lực hoàn toàn có thể cung ứng miễn dịch của khung hình, công dụng thị giác, chống lại lão hóa, …
Một số loại vitamin dựa vào chất béo để hấp thụ và tàng trữ. Vitamin A, D, E và K, được gọi là vitamin tan trong chất béo, không hề hoạt động giải trí mà không có đủ lượng chất béo hàng ngày. Nếu bạn không cung ứng lượng chất béo hàng ngày của bạn hoặc theo một chính sách ăn ít chất béo, hấp thụ những vitamin này hoàn toàn có thể bị hạn chế dẫn đến suy giảm tính năng.
Cung cấp axit cần thiết
Chất béo cũng là nguồn phân phối những axit béo thiết yếu mà khung hình không có năng lực tự tổng hợp như Acid Linoleic ( omega 6 ) và Acid α Linoleic ( Omega 3 ). Omega-6 có nhiều trong những loại dầu thực vật như dầu mè, dầu đậu nành, lượng ít hơn trong dầu đậu phộng Omega-3 có nhiều trong những loại dầu cá. Tùy thuộc vào độ bão hòa, chất béo được phân ra thành axit béo no và axit béo không no. Trong đó, chất béo từ động vật hoang dã gồm mỡ, bơ có nhiều axit béo no. Tất cả những loại axit béo này đều giữ những vai trò quan trọng để duy trì một khung hình khỏe mạnh.
Người ta thường dựa vào giá trị dinh dưỡng của chất béo để lựa chọn các chất béo có trong thực phẩm: hàm lượng các acid béo chưa no cần thiết (linoleic..), các vitamin (Vitamin A, D và E), các phosphatid (lecithin..), sterol (nhất là cytosterin), khả năng dễ tiêu hóa và tính chất cảm quan tốt. Trên thực tế, không có chất béo nào đáp ứng được đầy đủ các tiêu chí trên, chẳng hạn mỡ động vật giầu vitamin A, vitamin D nhưng lại nghèo về các acid béo chưa no, ngược lại, dầu thực vật có nhiều acid linoleic, phosphatid, tocopherol và cytosterol nhưng lại không có các vitamin A và D. Chính vì vậy sử dụng phối hợp chất béo động vật và dầu thực vật sẽ tạo ra sự cân bằng và đầy đủ các chất béo có giá trị sinh học cao.
Xem thêm: Arn có chức năng vận chuyển axit amin là
Ở nước ta, Viện Dinh dưỡng Bộ Y tế đã khuyến nghị mức tiêu thụ chất béo hàng ngày cho người trưởng thành ( chung cho cả nữ và nam ) từ 18-25 % tổng năng lượng khẩu phần. Có 3 nhóm đối tượng người tiêu dùng cần tiêu thụ nhiều chất béo hơn là trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và cho con bú. Ở trẻ đang bú mẹ, vì 50-60 % nguồn năng lượng ăn vào là do chất béo do sữa mẹ cung ứng, nên trẻ dưới 6 tháng được bú sữa mẹ trọn vẹn là bảo vệ đủ nhu câu chất béo. Nhưng nếu vì một nguyên do đặc biệt quan trọng phải nuôi trẻ bằng thức ăn thay thế sửa chữa sữa mẹ, cần bảo vệ nguồn năng lượng chất béo tối thiểu đạt 40 % tổng năng lượng cho lứa tuổi này. Với trẻ 6-11 tháng tuổi, tỷ suất nguồn năng lượng chất béo cần đạt 40 % và trẻ 1-3 tuổi cần đạt 35-40 % nguồn năng lượng tổng số. Nếu tính theo khối lượng chất béo nói chung, trong một ngày trẻ 7-11 tháng tuổi cần khoảng chừng 35 g, trẻ 12-36 tháng khoảng chừng 55 g và trẻ 4-6 tuổi khoảng chừng 40 g. Ở nhóm tuổi 12-36 tháng nhu yếu chất béo tăng lên cùng với việc không có hoặc giảm nguồn cung ứng từ sữa mẹ và chưa ăn được số lượng như trẻ lớn hoàn toàn có thể làm tăng rủi ro tiềm ẩn bị suy dinh dưỡng.
Source: https://acic.com.vn
Category : Hỏi đáp hóa học