22/12/2021

Axit là loại hóa chất có vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng với nhiều ứng dụng trong sản xuất công nghiệp, chế biến thực phẩm, y học,…. Vậy axit là gì? Axit gồm những chất nào? Axit được ứng dụng ra sao? Cùng chúng tôi đi tìm câu trả lời qua nội dung bài viết ngày hôm nay nhé.

Axit là gì?
Axit là gì ?

Axit là gì ?

Axit là những hợp chất dạng lỏng, có vị chua, hoàn toàn có thể hoà tan trong nước và thường được trình diễn dưới dạng công thức hóa học tổng quát là HxA .

Thông thường, axit là tất cả các chất có thể tạo ra dung dịch có nồng độ pH thấp hơn 7 khi hòa tan trong nước. Độ pH càng nhỏ thì tính axit càng mạnh và những chất có đặc tính giống axit được gọi là có tính axit.

Axit là tất cả các chất có thể tạo ra dung dịch có nồng độ pH thấp hơn 7
Axit là tổng thể những chất hoàn toàn có thể tạo ra dung dịch có nồng độ pH thấp hơn 7
Xét về mặt khoa học thì axit là những phân tử hoặc ion có năng lực nhận ( những ) cặp electron không chia từ bazo hoặc nhường proton ( ion H + ) cho bazo. Một số phân tử axit hoàn toàn có thể phân phối nhiều hơn 1 ion H + ( proton ). Những axit có năng lực cho 1 proton trên 1 phân tử được gọi là axit monoproton, những phân tử axit hoàn toàn có thể cho 2 proton là axit diproton và những phân tử axit hoàn toàn có thể cho 3 proton được gọi là axit triproton .

Chỉ số axit là gì ?

Chỉ số axit là giá trị được sử dụng để định lượng số lượng axit sống sót, ví dụ như trong dầu diezen sinh học. Nó chính là lượng bazo được trình diễn theo lượng miligam kali hydroxit cần dùng để trung hòa những thành phần axit có trong 1 g mẫu thử hay chính là số miligam KOH cần dùng để trung hòa axit béo tự do có trong 1 g chất béo .

Có mấy loại axit ?

Axit được phân loại theo nhiều tiêu chuẩn và dưới đây là 1 số ít tiêu chuẩn chính dùng để phân loại axit lúc bấy giờ :

1. Tính chất hóa học

  • Axit mạnh : Là những axit có nguyên tử hydro linh động. Nguyên tử hydro càng linh động thì axit đó càng mạnh. Với những axit có oxy thì axit nào càng nhiều oxy thì axit đó càng mạnh còn với những axit của nguyên tố tạo nên trong cùng một chu kì thì tính phi kim của nguyên tố nào càng mạnh thì tính axit càng mạnh. Một số loại axit mạnh hoàn toàn có thể kể đến là axit clohydric, axit sunfuric, axit nitric, …
  • Axit yếu : Là những hợp chất có hidro kém linh động hơn hoặc khi hòa tan vào nước năng lực phân ly ra ion H + thấp hơn so với axit mạnh, ví dụ như hidro sunfua, axit cacbonic, …

Hydro sunfua là một axit yếu 
Hydro sunfua là một axit yếu

2. Nguồn gốc

  • Axit vô cơ : Là loại axit có trong những hợp chất vô cơ, ví dụ như axit bromhiđric, axit clohidric, …
  • Axit hữu cơ ( axit cacboxylic ) : Là loại axit có trong những hợp chất hữu cơ, ví dụ như axit fomic, axit axetic, …

3. Gốc axit

  • Axit có oxi : Axit sunfuric, axit nitric, axit photphoric, …
  • Axit không có oxi : Axit clohidric, hidro sunfua, axit flohydric, …

4. Khả năng tạo muối

  • Axit : Chỉ tạo ra một muối duy nhất, ví dụ như axit clohydric, axit nitric …
  • Axit đa axit : Có năng lực tạo ra nhiều loại muối khác nhau, ví dụ như axit sunfuric hoàn toàn có thể tạo ra muối hiđrosunfat và muối sunfat trung hòa .

Cách đọc tên axit chuẩn nhất

Tên của những axit được đặt theo anion của chính axit đó. Phần cuối của ion bị bỏ đi và được sửa chữa thay thế bằng những hậu tố mới, đơn cử như sau :

Phần cuối anion

Hậu tố axit

at axit + ic
it axit + ơ
ide axit + hydro … ic

Ví dụ như sunfat à axit sunfuric, sulfit à axit hydrosulfuric, chloride à axit hydrchloric

  • Axit không có oxy

Tên axit : axit + hydro + tên phi kim + ic
Ví dụ như axit hydrochloric HCl, axit hydrosulfurc H2S, … .

  • Axit có oxy

– Axit có nhiều nguyên tử oxy
Tên axit : axit + tên của phi kim + ic .
Ví dụ như axit nitric HNO3, axit sulfuric H2SO4, … .
– Axit có ít nguyên tử oxy
Tên axit : axit + tên phi kim + ơ
Ví dụ như axit sulfuro H2SO3, …

Đặc điểm đặc thù của axit

1. Tính chất vật lí

  • Tan tốt trong nước .
  • Có vị chua .
  • Là chất điện ly nên có năng lực dẫn điện tốt .
  • Axit càng mạnh thì càng nguy khốn bởi nó có năng lực ăn mòn cao. Khi tiếp xúc trực tiếp với da, nó sẽ làm bạn cảm thấy đau rát, không dễ chịu .

2. Tính chất hoá học

  • Làm đổi màu của chất thông tư

Axit hoàn toàn có thể làm quỳ tím chuyển sang màu hồng hoặc đỏ. Tính axit càng mạnh thì màu càng đỏ đậm và càng yếu thì càng nhạt dần về màu hồng .
Axit có thể làm quỳ tím chuyển sang màu hồng hoặc đỏ
Axit hoàn toàn có thể làm quỳ tím chuyển sang màu hồng hoặc đỏ

  • Tác dụng với những sắt kẽm kim loại đứng trước hydro để tạo thành muối và giải phóng khí hydro

Mg + 2HC l ⟶ MgCl2 + H2
Nếu axit tính năng là đặc thì sẽ không tạo ra khí H2 .

  • Tác dụng với bazo để tạo ra muối và nước

Hầu hết những bazo đều bị axit hoà tan và 1 số ít dung dịch được tạo thành có sắc tố đặc trưng, ví dụ như muối đồng có màu xanh lam .
Ba ( OH ) 2 + H2SO4 ⟶ BaSO4 + 2H2 O
Cu ( OH ) 2 + H2SO4 ⟶ CuSO4 + H2O

  • Tác dụng với oxit bazo để tạo thành muối và nước

CuO + 2HC l ⟶ CuCl2 + H2O

Điều kiện để axit công dụng với muối là muối tham gia phải là muối tan, axit mạnh và muối tạo thành không tan trong axit mới sinh ra hoặc chất tạo thành phải thỏa mãn nhu cầu một trong những yếu tố như sau : Kết tủa – Bay hơi – Điện ly yếu .
CaCl2 + H2SO4 ⟶ CaSO4 + 2HC l
Na2CO3 + HCl ⟶ NaCl + CO2 + H2O

Axit dùng để làm gì ?

  • Axit thường được sử dụng để vô hiệu gỉ sắt và sự ăn mòn khác từ sắt kẽm kim loại trong quy trình tẩy .
  • Axit sulfuric được dùng làm chất điện phân trong pin và được sử dụng thoáng đãng trong chế biến tài nguyên. Khoáng chất photphat tính năng với H2SO4 sẽ tạo thành axit phosphoric dùng trong sản xuất phân bón photphat .
  • Hoà tan kẽm oxit trong axit sulfuric để tạo ra kẽm .
  • Trong công nghiệp hoá học, axit tham gia phản ứng trung hoà để sản xuất muối, ví dụ như axit nitric công dụng với amonia để tạo ra muối amoni nitrat .
  • Axit cacboxylic được este hoá với rượu cồn để sản xuất este .
  • Dùng làm chất phụ gia trong công nghiệp chế biến thực phẩm và đồ uống, ví dụ như axit photphoric là thành phần của cola, axit axetic dùng làm dấm ăn, axit cacbonic là thành phần của nước cola, soda, axit citric dùng làm chất dữ gìn và bảo vệ trong những loại nước sốt và dưa chua, … .
  • Axit ascorbic là một loại vitamin thiết yếu cho khung hình người và nó được tìm thấy trong nhiều loại trái cây như chanh, quýt, cam, ổi, quả mâm xôi Ấn Độ, …

Axit ascorbic được tìm thấy trong nhiều loại trái cây như chanh, quýt, cam
Axit ascorbic được tìm thấy trong nhiều loại trái cây như chanh, quýt, cam

  • Axit acetylsalicylic được dùng làm thuốc giảm đau, hạ sốt .
  • Trong khung hình con người, axit clohydric có trong dạ dày giúp tiêu hoá thức ăn bằng cách phá vỡ những phân tử thức ăn lớn và phức tạp .
  • Amino axit có vai trò quan trọng trong quy trình tổng hợp những protein thiết yếu cho sự tăng trưởng và thay thế sửa chữa những mô của khung hình. Ngoài ra còn có những axit béo cũng cần cho sự tăng trưởng và sửa chữa thay thế những mô của khung hình. Các axit nucleic thiết yếu cho việc sản xuất AND và ARN và chuyển những đặc tính sang con lai trải qua yếu tố di truyền là gen .

Amino axit có vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp các protein
Amino axit có vai trò quan trọng trong quy trình tổng hợp những protein

  • Axit cacbonic có vai trò duy trì sự cân đối độ pH trong khung hình .

Axit gồm những chất nào ? Một số loại axit được sử dụng phổ cập trong công nghiệp lúc bấy giờ

1. Axit axetic CH3COOH

Axit axetic còn được gọi là axit methanecarboxylic hoặc axit ethanoic. Đây là loại axit yếu, sống sót ở dạng lỏng, không màu, có mùi hăng mạnh và hoàn toàn có thể kết tinh ngay ở nhiệt độ thường .
Axit axetic là thành phần chính được tìm thấy trong dấm ăn ( nồng độ 5 – 20 % CH3COOH ). Mặc dù là axit yếu nhưng nếu tiếp xúc với nồng độ cao, nó vẫn hoàn toàn có thể gây bỏng da, ăn mòn .
Một số ứng dụng chính của axit axetic :
Một số ứng dụng chính của axit axetic
Một số ứng dụng chính của axit axetic

  • Là tiền đề quan trọng để sản xuất và lọc những hợp chất hóa học .
  • Sử dụng trong y tế .
  • Dùng làm phụ gia thực phẩm .
  • Sản xuất mực viết, thuốc nhuộm, nước hoa .

2. Axit clohydric HCl

Axit clohydric hoặc chloronium là một dung dịch không màu, không mùi được tạo thành bởi hydro, clo và nước. Đây là một axit mạnh với khả năng ăn mòn cao. Nó có thể được tìm thấy trong dịch vị của dạ dày.

Axit clohydric là một dung dịch không màu, không mùi
Axit clohydric là một dung dịch không màu, không mùi
Một số ứng dụng chính của HCl

  • Axit clohydric được sử dụng để sản xuất những hợp chất vô cơ, hữu cơ .
  • Loại bỏ những vết bẩn trên sắt kẽm kim loại trước khi hàn, làm sạch muối và tẩy sạch nước hồ bơi .
  • Trung hòa và trấn áp nồng độ pH .
  • Sử dụng axit HCl trong quy trình tái tạo nhựa giúp cây trao đổi ion .
  • Giúp tiêu hóa thức ăn trong dạ dày .
  • Tham gia vào quy trình sản xuất thép, luyện kim, cao su đặc, dầu, khai thác tài nguyên, …

3. Axit nitric HNO3

Axit nitric HNO3
Axit nitric HNO3
Axit nitric ( còn gọi là aqua fortis, nitroalcohol, axit azotic ) là một axit khoáng mạnh có tính oxy hóa và có công thức hóa học là HNO3. Khi ở dạng tinh khiết, nó là một chất lỏng không màu nhưng theo thời hạn, nó bị oxy hóa thành màu vàng, sau đó phân hủy thành NO và H2O .
Một số ứng dụng chính của axit nitric

  • Là thành phần của chất nổ TNT
  • Sản xuất mực, thuốc nhuộm, nhựa, amoni nitrat cho sản xuất phân bón
  • Dùng cho nhiều thử nghiệm hóa chất trong phòng thí nghiệm
  • Ứng dụng trong quy trình phân hủy những mẫu nước
  • Góp phần tổng hợp nên những chất hữu cơ và đóng vai trò là chất oxy hóa trong những tên lửa nguyên vật liệu lỏng
  • Axit nitric nồng độ thấp được sử dụng trong chế biến gỗ

4. Axit sulfuric H2SO4

Axit sulfuric là loại axit mạnh
Axit sulfuric là loại axit mạnh
Axit sulfuric là loại axit mạnh với nhiều ứng dụng trong công nghiệp và nông nghiệp. Khi ở dạng đậm đặc, nó là một chất lỏng nhờn, không màu và khi tan trong nước sẽ sinh ra một lượng nhiệt lớn .
Axit sulfuric ăn mòn sắt kẽm kim loại mạnh và gây bỏng hóa học nghiêm trọng cũng như bỏng nhiệt do phản ứng tỏa nhiệt gây mất nước trên da .
Một số ứng dụng thông dụng của axit sulfuric
Một số ứng dụng phổ biến của axit sulfuric
Một số ứng dụng phổ cập của axit sulfuric

  • Là thành phần có trong pin chì và những loại chất tẩy rửa cống .
  • Tham gia vào quá trình lọc dầu, xử lý nước và chế tạo kim loại.

  • Ứng dụng trong sản xuất dược phẩm, hóa chất, phân bón, thuốc diệt cỏ, giấy bóng kính .

Hy vọng rằng với những thông tin về axit là gì mà chúng tôi vừa chia sẻ ở trên, các bạn đã có thêm nhiều kiến thức hữu ích. Ngoài ra, nếu bạn nào đang có nhu cầu tìm mua axit để phục vụ cho sản xuất công nghiệp hoặc tiến hành thí nghiệm, hãy đễ lại thông tin trên website https://acic.com.vn/. Các tư vấn viên của chúng tôi sẽ liên hệ lại để hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.

 Xem thêm:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.