Mưa axit được xem như là một trong những thảm họa thiên nhiên, gây tác động xấu đến con người, sinh vật cũng như môi trường tự nhiên. Vậy hiện tượng mưa axit là gì? Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này và quá trình hình thành nó như thế nào? Tác hại của mưa axit ra sao? Bên cạnh tác hại thì mưa axit có lợi ích gì không? Hãy cùng đón đọc bài viết sau của VietChem để có câu trả lời cho các vấn đề trên.

Hiện tượng mưa axit là gì ?

Mưa axit là một trong những hiện tượng kỳ lạ xảy ra khi diễn ra thực trạng ô nhiễm môi trường tự nhiên không khí. Theo đó, mưa axit là hiện tượng kỳ lạ mà nước mưa có độ pH dưới 5,6, được tạo ra bởi lượng khí thải SO2 cùng NOx từ những quy trình tăng trưởng sản xuất, con người đã tiêu thụ nhiều than đá hay dầu mỏ và những nguyên vật liệu tự nhiên khác .

Mưa axit là gì?

Lịch sử hình thành thuật ngữ “ mưa axit ”

– Robert Angus Smith là người tiên phong đã đưa ra mối quan hệ giữa mưa axit và ô nhiễm khí quyển ở Manchester, Anh vào năm 1852. Ông được Thương Hội Hóa học Hoàng gia gọi là “ cha đẻ của mưa axit ”. Robert Angus Smith đã đặt ra thuật ngữ “ mưa axit ” khi kiểm tra thành phần hóa học của nước mưa gần những thành phố công nghiệp ở Anh cùng Scotland. Ông đã ghi lại những phát hiện của mình vào năm 1872 trong cuốn sách có tựa đề “ Air and Rain : The Beginnings of a Chemical Climatology ” .
– Từ những năm 50, những nhà khoa học ở Mỹ đã khởi đầu nghiên cứu và điều tra về hiện tượng kỳ lạ này. Đến những năm 60 và đầu những năm 70, mưa axit trở thành một yếu tố thiên nhiên và môi trường có sức ảnh hưởng tác động đến những khu vực Tây Âu và Đông Bắc Mỹ .

🚫🚫🚫 Axit là gì? Các loại axit mạnh và cách gọi tên của chúng

Nguyên nhân gây mưa axit

– Có rất nhiều nguyên do dẫn đến hiện tượng kỳ lạ mưa axit như sự phun trào của núi lửa hay khói từ những vụ cháy, … Tuy nhiên, nguyên do chính vẫn là do con người. Cụ thể, con người đã sử dụng than đá, dầu mỏ làm chất đốt. Trong than đá cùng dầu mỏ thường chứa một lượng lưu huỳnh, mà trong không khí lại có lượng lớn khí nitơ .

– Nguyên nhân gây ra mưa axit là sự gia tăng lượng oxit của lưu huỳnh và nitơ trong khí quyển bởi các hoạt động của con người. Ô tô, các nhà máy nhiệt điện cùng một số nhà máy khác khi đốt nhiên liệu đã xả ra khí SO2 vào trong khí quyển. Nhà máy luyện kim, lọc dầu cũng góp phần vào việc tăng lượng khí SO2. Trong khí xả, ngoài SO2 còn có khí NO được không khí tạo ra ở nhiệt độ cao từ phản ứng đốt nhiên liệu. Các nhiên liệu như than đá, dầu khí đều có chứa S và N. Khi cháy tại môi trường không khí có thành phần O2, sẽ chuyển thành SO2 và NO2 với đặc tính sễ tan trong nước. Trong quá trình mưa, dưới tác động của bức xạ môi trường, các oxit sẽ phản ứng với hơi nước trong khí quyển và tạo thành các axit như H2SO4, HNO3. Sau đó chúng sẽ rơi xuống mặt đất cùng với các hạt mưa hoặc lưu lại trong khí quyển cùng với mây trên trời. Chính các axit này đã tạo cho nước mưa có tính axit.

Có nhiều nguyên do dẫn đến mưa axit nhưng hầu hết do là con người gây nên

Giải thích hiện tượng kỳ lạ mưa axit

– Như ở trên, tất cả chúng ta đã biết trong chất đốt tự nhiên như than đá và dầu mở có chứa một lượng lớn chất lưu huỳnh, trong khi đó, không khí lại chứa nhiều nitơ. Quá trình đốt cháy diễn ra làm sản sinh ra những khí ô nhiễm như SO2, NO2. Các khí này hòa tan với hơi nước sẽ tạo ra H2SO4, HNO3. Khi trời mưa, những hạt axit này hòa lẫn vào với nước mưa, làm giảm độ pH của nước mưa. Nước mưa nếu có độ pH dưới 5,6 được gọi là mưa axit. Với độ chua khá lớn, nước mưa có năng lực hòa tan được 1 số ít bụi lim loại và oxit sắt kẽm kim loại xuất hiện trong không khí như oxit chì, … làm nước mưa trở nên độc hơn với cây cối, vật nuôi cũng như con người .
– Quá trình này được miêu tả trải qua những phương trình hóa học sau :

• Lưu huỳnh

S + O2 → SO2

• lưu huỳnh điôxítKhi đốt cháy lưu huỳnh trong khí oxi sê tạo ra

SO2 + OH → HOSO2

• Phản ứng hóa hợp giữa lưu huỳnh điôxít cùng với những hợp chất hiđrôxít

HOSO2 + O2 → HO2 + SO3

• Phản ứng giữa hợp chất gốc HOSO2 với O2 cho ra hợp chất gốc HO2 cùng SO3

SO3 ( k ) + H2O ( l ) → H2SO4 ( l )
SO3 sẽ phản ứng với nước và tạo thành axit sulfuric ( H2SO4 ). Đây là thành phần đa phần của mưa axit

• Nitơ :

N2 + O2 → 2NO
2NO + O2 → 2NO2
3NO2 ( k ) + H2O ( l ) → 2HNO3 ( l ) + NO ( k )

• Axit nitric (HNO3) cũng là một thành phần của mưa axit.( HNO3 ) cũng là một thành phần của mưa axit .

Quá trình hình thành nên hiện tượng kỳ lạ mưa axit

Hiện tượng ngọt ngào axit

1. Lắng đọng ướt

Lắng đọng ướt axit được xảy ra dưới bất kỳ hình thức mưa nào như mưa, tuyết, … Loại bỏ axit trong khí quyển đồng thời cũng phân phối nó cho mặt phẳng toàn cầu. Đây hoàn toàn có thể là hiệu quả của sự lắng động của axit đã được sản xuất trong những giọt nước mưa hay do kết tủa vô hiệu những axit hoặc trong đám mây hay dưới những đán mây .

2. Lắng đọng khô

Lắng đọng axit cũng được xảy qua thông qua sự lắng đọng khô khi không có mưa. Trường hợp này chiếm khoản 20 – 60% tổng số axit lắng đọng. Nó xảy ra khi các hạt và các loại khí dính vào mặt đất, thực vật hay các bề mặt khác.

Tác hại của mưa axit

1. Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của con người

Mưa axit gây tác động ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất con người tiêu biểu vượt trội như :

• Khi sử dụng nước mưa chứa nhiều axit trong những hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt hằng ngày hoàn toàn có thể gây viêm da, mển ngứa, nấm, .. Nếu dùng để ẩm thực ăn uống sẽ gây ảnh hưởng tác động lớn cho hệ tiêu hóa .
• Mưa axit dẫn đến việc hình thành những hợp chất ô nhiễm bằng cách phản ứng với những hợp chất hóa học tự nhiên. Sau đó, nó có thấm vào nước uống, thậm chí còn là vào trong chuỗi thực phẩm. Khi ăn phải thực phẩm ô nhiễm này hoàn toàn có thể gây tổn hại thần kinh ở trẻ nhỏ hay làm tổn thương não, nghiêm trọng hơn hoàn toàn có thể tử trận .
• Ngoài ra, nếu sử dụng loại nước mưa này tiếp tục người dùng dễ mắc những bệnh về đường hô hấp. Bên cạnh đó, nó cũng có năng lực làm giảm sức đề kháng .

2. Tác động đến sinh vật dưới nước

• Mưa axit sẽ làm giảm năng lực tương hỗ sự sống của những loại thủy hải sản đang sinh sống trong sông ngòi, ao hồ. Do nó làm axit hóa, gây giảm độ pH trong nước sông hồ, khiến những sinh vật sống trong đó bị suy yếu hay chết trọn vẹn .
• Đối với sinh vật biển : nếu nước biển có chứa một lượng lớn axit sulfuric sẽ tác động ảnh hưởng đến sự hấp thụ chất dinh dưỡng, muối và oxy của những loài cá. Khi nước biển bị giảm độ pH cũng gây nên thực trạng mất cân đối muối trong những mô, làm suy yếu năng lực duy trì nồng độ canxi của cá. Từ đó, gây ảnh hưởng tác động đến quy trình sinh sản, làm biến dạng xương cũng như suy yếu cột sống .

3. Gây xói mòn mặt phẳng những khu công trình kiến trúc

• Mưa axit cũng gây thiệt hại cho những khu công trình kiến trúc do có năng lực hoàn toàn có thể hòa tan được những vật tư như đá sa thạch, đá vôi, sứ, sắt kẽm kim loại, …

4. Đối với thực vật

• Khi có mưa axit, nước mưa sẽ thấm sâu vào đấy hòa tan những chất ô nhiễm có trong đất, được rễ cây hấp thụ gây ảnh lớn đến cây cối. Đồng thời, nó cũng hòa tan những khoáng chất có lợi cùng những chất dinh dưỡng trong đất, gây ra sự thiếu vắng chất dinh dưỡng ở cây và cây sẽ chết dần nếu không được bổ trợ kịp thời .
• Mưa axit cũng ăn mòn lớp phủ bảo vệ sáp của lá, làm lá dễ hư hỏng, gây mất năng lực sản sinh đủ lượng dinh dưỡng cho cây .

Mưa axit gây ảnh hường lớn đến những loại thực vật

Mưa axit góp thêm phần ngăn Trái Đất nóng lên

Theo tìm hiểu cho thấy, thành phần sunphua có trong những cơn mưa axit hoàn toàn có thể ngăn Trái Đất nóng lên. Việc này hoàn toàn có thể thực thi được nhờ vào việc ảnh hưởng tác động vào quy trình sản xuất khí metan tự nhiên của những vi trùng trong đầm lầy .

• Trong những yếu tố gây ra hiệu ứng nhà kính thì metan chiếm tới 22 % và những vi trùng ở đầm lầy là thủ phạm sản xuất chính. Chúng tiêu thụ chất nền có trong than bùn và giải phóng khí metan vào khí quyển .
• Bên trong đầm lầy, ngoài vi trùng sinh ra metan còn có vi trùng ăn sunphua, cạnh tranh đối đầu thức ăn với chúng. Khi có mưa axit đổ xuống, nhóm vi trùng này sẽ sử dụng sunphua. Đồng thời, cũng tiêu thụ luôn phần chất nền dành cho vi trùng sinh metan. Vì vậy, những vi trùng metan bị “ đói ” và sẽ sản xuất ra ít khí nhà kính hơn. Nhiều thí nghiệm đã cho thấy, phần sunphua ngọt ngào có năng lực giảm quy trình sinh metan lên tới 30 % .

☢️☢️☢️ Ô nhiễm môi trường biển là gì? Nguyên nhân & biện pháp khắc phục

Biện pháp khắc phục mưa axit

• Cần lắp thiết bị khử sunphua ở những nhà máy sản xuất nhiệt điện
• Việc đốt tầng sôi cũng hoàn toàn có thể làm giảm lượng lưu huỳnh sinh ra từ sản xuất nguồn năng lượng
• Kiểm soát lượng khí thải từ những phương tiện đi lại giao thông vận tải sản sinh ra những oxit nitơ
• Tuân thủ khắt khe những pháp luật về phát thải nhằm mục đích hạn chế tối đa lượng SOx và NOx phát tán vào khí quyển .
• Năng cao chất lượng của nguyên vật liệu hóa thạch bằng cách vô hiệu triệt để những chất lưu huỳnh và nitơ có trong dầu mỏ, than đá trước khi đưa vào sử dụng .
• Tìm kiếm và thay thế sửa chữa dần những nguyên vật liệu hóa thạch bằng những nguyên vật liệu sạch và sử dụng những nguồn năng lượng xanh thân thiện với môi trường tự nhiên .
• Cải tiến những động cơ của phương tiện đi lại giao thông vận tải theo tiêu chuẩn EURO giúp đốt cháy trọn vẹn nguyên vật liệu, gắn thêm hộp xúc tác để khử NOx và SOx nhằm mục đích hạn chế lượng khí thải ra thiên nhiên và môi trường ở mức thấp nhất .

Thực trạng mưa axit ở Nước Ta

– Tại Nước Ta, mưa axit ở 1 số ít nơi đã có biểu lộ rõ ràng, vượt ngưỡng được cho phép. Trên tổng thê, tại khu vực miền Bắc và miền Trung có tần suất Open mưa axit từ 15 đến 85 %. Trong đó, lượng mưa axit cao nhất đã đo được ở trạm TP. Đà Nẵng ( tần suất hơn 83,1 % ), tiếp theo là Cúc Phương, Tỉnh Ninh Bình ( tần suất 55 % ) và Hòa Bình ( 34,9 % ). TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có nồng độ mưa axit thấp hơn nhiều so với những địa phương trên .
– Theo những chuyên viên, sự ngày càng tăng thực trạng ô nhiễm không khí bởi những hoạt động giải trí tăng trưởng đô thị, giao thông vận tải, … đang khiến cho hiện tượng kỳ lạ mưa axit Open ngày một nhiều hơn. Tại 1 số ít khu vực phía Bắc như TP Lạng Sơn, Tỉnh Lào Cai dù không có nguồn phát thải đáng kể nhưng vẫn xảy ra những trận mưa có nồng độ axit cao. Điều này chứng tỏ, mưa axit ở Nước Ta ngoài chịu tác động ảnh hưởng từ nguồn phát thải trong nước còn có cả nguồn phát Viral xuyên biên giới .

Trên đây là những thông tin về hiện tượng mưa axit mà VietChem đã tổng hợp. Qua đây, mong rằng bạn đọc đã có thể biết được nguyên nhân cũng như tác hại to lớn mà mưa axit gây ra. Từ đó, cùng chung tay bảo vệ môi trường không khí nói riêng và môi trường nói chung.

Source: https://acic.com.vn
Category : Kiến thức cơ bản